Rusya-Ukrayna gerilimi halka sıçradı

Rus savaş gemilerinin, Kırım açıklarında Azak Denizi'nde Rusya kara sularını ihlal ettiği iddiasıyla Ukrayna savaş gemilerine müdahale ettiği bildirildi.
 
Son dakika bilgisine göre,  Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Rusya'nın üst düzey bir Ukraynalı diplomatı Kreç Boğazı'nda Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gerilim sebebiyle çağıracağını söyledi.
 
Gemilerin izin uygulamasına tabi olan Kerç Boğazı'na doğru ilerlediği kaydedilen açıklamada, Ukrayna gemilerinin Rus sularında tehlikeli manevralar yaptığı ve sınır güvenliği uyarılarını yok saydığı savunuldu. Açıklamada, Rus sınır güvenlik hizmetlerinin Karadeniz, Azak Denizi ve Kerç Boğazı'nda bütün önlemleri aldığı bildirildi.
 
FSB açıklamasında, Rusya kara sularında Ukrayna gemilerinin provokasyona devam ettiği belirtilerek, "Ukrayna gemilerinin amacının bölgede çatışmalı durum yaratmak olduğu ortada." ifadesi kullanıldı.
 
Ukrayna ile yaşanan sorunlar sebebiyle, büyük bir kargo gemisini Kerç Boğazı'nda demirleyerek Karadeniz üzerinden Azak Denizi'ne geçişi kapatan Rusya'nın bu sabah saatlerinde Kerç Boğazı'nı gemi trafiğine açtığı duyuruldu.
 
TÜRKİYE'DEN İTİDAL ÇAĞRISI
 
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada itidal çağrısında bulunularak, "Azak Denizi ve Kerç Boğazı’nda yaşanmakta olan gelişmeleri ve artan gerginliği takip ediyoruz. Bu çerçevede Ukrayna’ya ait gemilere ateş açıldığı ve yaralılar bulunduğu yolundaki haberleri endişeyle karşılıyoruz.
 
Karadeniz’e kıyıdaş bir ülke olarak Kerç Boğazı’ndan geçişlerin engellenmemesi gerektiğini vurguluyoruz. Bölgesel barış ve istikrarı tehlikeye sokabilecek adımlardan kaçınılması, uluslararası hukuka saygı gösterilmesi, ayrıca sağduyu ve itidal içinde hareket edilerek gerginliğin tırmandırılmaması çağrısında bulunuyoruz." ifadelerine yer verildi.
 
ÇAVUŞOĞLU: SAĞDUYULU DAVRANMALARI ÇAĞRISINDA BULUNUYORUZ
 
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Bu süreci yakından takip ediyoruz. Her şeyden önce hem Ukrayna hem de Rusya'ya bu süreçte sağ duyulu davranmaları çağrısında bulunmak isterim. Elbette Kırım'ı statüsü ve bazı konularda tartışmalar devam ediyor. Çözülmeyen sorunlar var, belirsizlik de var. Bu sorunların çözümü zaman alabilir, ortada de facto durumlar da var. Bu süreçte, bu tür sorunların bir daha yaşanmaması için bazı kuralların belirlenmesi gerekiyor. Zaten Karadeniz'de yeterince gerginlik var ve ara ara da tırmanmayı görüyoruz. Son olay da gerginliği arttırdı. Biz bundan yana değiliz. Her iki ülkeyle de ilişkilerimiz son derece iyi. Her iki ülkeyle de bu gerginliği azaltmaları için gerekli temaslarda bulunacağız. Buradan da bu çağrıyı yapmak istedim" şeklinde cevap verdi.
 
RUS GEMİSİ UKRAYNA GEMİSİNİ MAHMUZLADI
 
Ukrayna Deniz Kuvvetlerinden yapılan açıklamada ise Ukrayna ordusuna ait iki zırhlı savaş gemisi ile römork gemisinin Odessa'dan çıkarak Azak Denizi'nde bulunan Mariupol Limanı'na gitmek istediği belirtildi.
 
Gemilerin Mariupol'a güvenli şekilde geçmesi amacıyla gereken bilgilerin uluslararası deniz kurallarına göre önceden verildiği vurgulanan açıklamada, buna rağmen Rus ordusuna ait 4 geminin Ukrayna gemilerine karşı saldırgan eylemlerde bulunduğu kaydedildi.
 
Açıklamada, "Rus savaş gemisi 'Don', Ukrayna ordusuna ait römork gemisini mahmuzladı. Bunun sonucunda geminin ana motoru, dış yüzeyi ve cankurtaran sandalı hasar aldı." ifadeleri kullanıldı.
 
Reuters'ın görgü tanıklarına dayandırdığı haberine göre, el konulan 3 Ukrayna gemisi Kırım limanına demirlendi. Görgü tanıkları gemilerde herhangi bir hasar görünmediğini ve gemilerin çevresinde denizci üniformalı kişiler olduğunu belirtti.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Azak Denizi’nde yaşanan gerginliğe ilişkin açıklamasında Rusya’nın kuşatmasının kabul edilemez olduğunu ifade etti.
 
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, sosyal medya hesabından Azak Denizi’nde yaşanan gerginliğe ilişkin açıklama yaptı. Ukrayna’da yaşananların endişe verici olduğunu kaydeden Mass, “Rusya’nın Azak Denizi’nde geçiş sırasındaki kuşatması kabul edilemez. Kuşatmanın kaldırılması önemlidir” dedi. Alman Bakan, her iki tarafı da gerilimi azaltmaya çağırdı.
 
ELÇİLİK ÖNÜNDE PROTESTO
 
Öte yandan, Ukrayna’nın başkenti Kiev’de Rusya Büyükelçiliği önünde lastik yakılarak ve elçilik binası önüne gemi maketleri konularak protesto gösterileri düzenlendi.
 
Başkent Kiev'deki Rusya Büyükelçiliğine duman fişekli saldırılar düzenlendi. Elçilik binasının önüne atılan lastikler bir süre sonra ateşe verildi.
 
Ukrayna medyasına yansıyan haberlerde, Rus Büyükelçilik binasına duman fişekleri ve bombasıyla saldırıda bulunulduğu belirtildi.
 
Kiev Emniyet Müdürü Andriy Kriçenko'nun olay yerine gittiği, güvenlik güçlerinin bölgede güvenliği sağlamaya çalıştığı kaydedildi. "Rusya'ya ölüm" sloganları atıldı.
 
Ukrayna'nın başkenti Kiev'de Rusya Büyükelçiliği önünde toplanan yüzlerce kişi Moskova'yı protesto etti. Göstericilerden bazıları molotof kokteyli atarken, büyükelçiliğe ait bir araç ateşe verildi.
 
1 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
 
Ukrayna Deniz Kuvvetleri Komutanlığından yapılan yazılı açıklamada, Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) teknesinden Ukrayna Deniz Kuvvetlerine ait gemilere ateş açıldığı bildirildi. Gemilere açılan ateş sonucunda 2 kişinin yaralandığının aktarıldığı açıklamada, 2 Ukrayna gemisinin hasar gördüğü ve rotasını kaybettiği kaydedildi. Açıklamada bir Ukrayna gemisinin de demir atmak zorunda kaldığı ifade edildi.
 
Açıklamada, Ukrayna gemilerinin Rus özel kuvvetleri tarafından ele geçirildiği bilgisi de yer aldı. Ukrayna basınında ise açılan ateş sonucu 1 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.
 
Ukrayna Deniz Kuvvetlerinden yapılan açıklamada, Rusya'nın Ukrayna gemilerine eşlik ettiği ve 6 Ukrayna askerinin olayda yaralandığı aktarıldı.
 
UKRAYNA NATO ÜYESİ ÜLKELERDEN DESTEK İSTEDİ
 
Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko’nun yaşanan olaydan dolayı batılı ülkelerin ve NATO üyesi ülkelerin liderlerini tek tek arayıp Rusya’ya karşı destek istediği öğrenildi. Karadeniz’de yaşanan gerilimden dolayı her iki ülke ordusu teyakkuz haline geçti. Diğer taraftan Kerç köprüsü üzerinde Rusya Hava Kuvvetleri’ne ait SU-25 tipi savaş uçaklarının alçak uçuşları devam ediyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko'nun da savaş kabinesini acil toplantıya çağırdığı öğrenildi.
 
SIKIYÖNETİM TALEBİNDE BULUNULDU
 
Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi, Karadeniz'de yaşanan gelişmeler nedeniyle yapılan acil toplantıda ülkede 60 günlük sıkıyönetim ilan edilmesi talebinde bulundu. Karar henüz Ukrayna Parlamentosu tarafından onaylanmadı.
 
RUSYA: PROVOKASYON
 
FSB yetkilileri, ellerinde Ukrayna Hükumeti tarafından Karadeniz'de provokasyon hazırlanmasının ve yürütülmesi için emir verdiğine dair kanıtlarının da olduğunu aktardı. Yetkililer tarafında yapılan açıklamada, "Bu belgeler yakında kamuoyuna sunulacak" ifadelerine yer verildi.
 
İHLAL EDEN GEMİLERİN GÖRÜNTÜSÜ YAYINLANDI
 
FSB, Ukrayna Donanmasına ait üç askeri geminin Kırım yarımadası yakınlarında Rus deniz sınırını ihlal ettiği görüntüsünü paylaştı. Görüntülerde, Rus sahil güvenliği Ukrayna gemilerinin gidişine müdahale ederek onların Rus sularına çekilmesini talep ediyor. Rus sahil güvenliği gemileri de rotasını değiştirmeyen Ukrayna gemisinin gövdesine vurarak taciz ediyor.
 
"RUSYA SİLAH KULLANDI"
 
Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Azak Denizi’nde Ukrayna savaş gemilerini durdurmak için silah kullanıldığını doğruladı.
 
FSB'den yapılan açıklamada, Ukrayna savaş gemilerinin saat 19.00 sularında Rus sınırını tekrar ihlal etme girişiminde bulunduğu belirtilerek, bu duruma Rus Karadeniz Filosu ve Federal Güvenlik Servisi’ne ait gemilerin müdahalede bulunduğu ifade edildi.
 
Açıklamada, "Ukrayna savaş gemilerini zorla durdurma amacıyla, silah kullanıldı. Rusya’nın Karadeniz'deki karasularında, Ukrayna Deniz Kuvvetlerinin üç gemisi de gözaltına alındı. Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinden üç yaralı askere tıbbi yardım sağlandı. Hayatları için bir tehdit yok." ifadelerine yer verildi.
 
ZAHAROVA: HAYDUT METODU
 
Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Azak Denizi'nde Ukrayna savaş gemilerinin limanlarına döndüğünü bildirdi. FSB'den yapılan açıklamada, Rus savaş gemilerinin müdahale ettiği Ukrayna savaş gemilerinin durumuna ilişkin bilgi verildi. Ukrayna Deniz Kuvvetlerine ait üç geminin limanlarına döndüğü belirtilen açıklamada, "Bu tür tehlikeli ve sorumsuz kararlar veren Kiev yönetimi, eylemlerinin sonuçları hakkında düşünmelidir." değerlendirmesi yapıldı.
 
Kiev yönetiminin Kerç Boğazı'nda provokasyon yaptığını savunan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, sosyal medya hesabından, "Haydut metodu ile önce provokasyon, sonra zorlayıcı baskı, ardından da saldırganlık suçlaması." ifadelerini kullandı.
 
AB'DEN RUSYA'YA UYARI
 
Avrupa Birliği (AB), Rusya Federal Güvenlik Servisine (FSB) ait sınır güvenliği teknesinden Ukrayna savaş gemilerine ateş açılmasına ilişkin, Moskova yönetimine Kerç Boğazı'ndaki geçiş serbestisini yeniden sağlaması çağrısında bulundu.
 
AB Komisyonu Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, "Rusya'ya Azak Denizi'ndeki Kerç Boğazı'ndaki geçiş serbestisini yeniden tesis etmesi çağrısında bulunuyoruz." ifadesi kullanıldı.
 
Taraflara itidal çağrısı yapılan açıklamada, Kerç Köprüsü'nün Rusya tarafından Ukrayna'nın rızası dışında inşa edildiğine dikkat çekilerek köprünün Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve egemenliğini de ihlal ettiği belirtildi. Açıklamada, AB'nin Rusya'nın Kırım'ı yasa dışı ilhakını da tanımadığı ve tanımayacağı kaydedildi.
 
NATO'DAN İTİDAL ÇAĞRISI
 
NATO, Azak Denizi'ndeki Kerç Boğazı civarındaki gelişmeleri yakından izlediğini belirterek itidal çağrısında bulundu.
 
NATO Sözcüsü Oana Lungescu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Azak Denizi'ndeki Kerç Boğazı civarındaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Ukraynalı yetkililerle de irtibat içindeyiz. İtidal ve gerginliği azaltma çağrısında bulunuyoruz." ifadelerini kullandı.
 
Lungescu, NATO'nun Ukrayna'nın egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve karasuları içindeki seyrüsefer serbestisini güçlü bir şekilde desteklediğini anımsatarak, "Rusya'ya, uluslararası hukuk uyarınca Azak Denizi'ndeki Ukrayna limanlarına engelsiz erişim sağlaması çağrısını yapıyoruz." açıklamasında bulundu.
 
NATO liderlerinin temmuz ayında düzenlenen Brüksel Zirvesi'nde Ukrayna'ya olan desteklerini yinelediklerini aktaran Lungescu, Rusya'nın Kırım, Karadeniz ve Azak Denizi'ni askerileştirme çalışmalarının Ukrayna'nın bağımsızlığını tehdit ettiğini kaydettiklerini hatırlattı.
 
UKRAYNA SAVAŞ DURUMUNA GEÇMEYİ PLANLIYOR
 
Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Genel Sekreteri Aleksandr Turçinov, ülkenin savaş durumuna geçmesi için toplantı yapılacağını bildirdi.
 
Turçinov, Ukrayna basınına yaptığı açıklamada, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun topladığı savaş kabinesinde Azak Denizi’nde meydana gelen hadise ile ilgili olarak Ukrayna Savunma Bakanlığının rapor verdiğini aktardı.
 
Toplantıda Rus savaş gemilerinin Ukrayna savaş gemilerine yaptığı müdahalenin "askeri saldırı eylemi" olduğunun vurgulandığını belirten Turçinov, "Toplantıda ülkede savaş durumu ilan edilmesi için Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyinin toplanması önerildi." dedi.
 
 BM ACİL TOPLANIYOR
 
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Rus savaş gemilerinin, Kırım açıklarında Azak Denizi'nde Rusya karasularını ihlal ettiği iddiasıyla Ukrayna savaş gemilerine ateş açmasının ardından artan gerginlik üzerine bugün acil toplanacak.
 
ABD'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley ve Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Dmitriy Polyanskiy, Ukrayna ile Azak Denizi'nde yaşanan gelişmeler ve ardından gerçekleşen olaylar nedeniyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) acil toplantıya çağırdı.
 
Haley yaptığı Twitter paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
 
"Yarın 11:00'de (Bugün, TSİ 19:00) gerçekleştirilmek üzere acil bir Birleşmiş Millletler Güvenlik Konseyi toplantısı çağrısı yapılmıştır."
 
"EMRİ POROŞENKO VERDİ"
 
Rus senatör Aleksey Puşkov, Ukrayna Deniz Kuvvetleri'nin Karadeniz’de Rusya’ya yönelik kışkırtıcı eylemler için emri doğrudan Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko tarafından aldığını belirtti.
 
Puşkov, Rossiya-24 televizyonuna açıklamasında, "Emrin doğrudan Devlet Başkanı Poroşenko’dan geldiğine hiç kuşku yok. Böyle şeyler sanırım devlet liderinin bilgisi, onayı ve girişimi dışında gerçekleşemez. Bunun, birkaç amacı olan gerçekten kasıtlı bir provokasyon olduğunu düşünüyorum" dedi.
 
Provokasyonun amaçlarından birinin, Türkiye ve Rusya liderleri arasında İstanbul'da gerçekleşen başarılı Türk Akımı zirvesine yanıt olabileceğini söyleyen Puşkov, Kiev'in Rus doğalgazın büyük kısmının Ukrayna’yı pas geçerek Avrupa ulaşması ve onun transit rolünü azaltmasından rahatsız olduğunu kaydetti.